Başarılı Logonun Özellikleri
Logo tasarımı fark yaratmak için önemlidir. Özellikle firma ve ürün logo tasarımları bulundukları sektörde öne çıkması için tasarlanır. Bir firmanın veya ürünün diğerlerinden önde görünebilmesi için öncelikle kolay algılanabilir, farklı, özgün ve akılda kalıcılığı yüksek olan bir logoya sahip olması gerekir. Bu logo aynı zamanda kurumun veya ürünün karakterini ve ait olduğu alana (sektöre) uygunluk kriterlerini yansıtmalıdır. Yanı sıra itici olmamalı ve muadillerini çağrıştırmamalıdır. İsterseniz Başarılı bir logoda olması gereken özellikleri inceleyelim.
Başarılı bir logo basit yani yalın olmalıdır. Dünyadaki bütün başarılı logoların en önemli ortak özelliği sade olmalarıdır. İnsanları sade ve basit tasarımlar çeker çünkü verilmek isteneni kolayca anlayıp anımsayabilirler. Karmaşık ve kalabalık tasarımlar örneğin içinde ayrıntılı semboller barındıran logolar insanların dikkatini dağıtır. Kısaca logonun hatırlanabilir olması için sade olması önemlidir.
Logo tasarım tarihini incelediğimizdede gördüğümüz gibi ilk logolar resimsel olarak çiziliyorlardı. Ancak geçmişten günümüze sadeleşerek gelen Kodak firması gibi markalar çağımızın başarılı bir logonon hikayesidir aynı zamanda. Çağımızdaki insan algısı ve logo anlayışı yalın ve sadedir.
Başarılı bir logo özgün olmalıdır. Logo, temsil ettiği firmayı, ürünü ve sektörü iyi anlatmalı ama aynı zamanda özgün olmalıdır. Bazı sektörlerde veya alanlarda yer etmiş sembol veya renkler vardır. Örneğin eczane logolarında kırmızı rengin, sağlık alanındaki logoların yılan figürünün, askeri kuruluşlarda kartal figürünün kullanılması gibi. Bu alanlarda bile bu klişeleşmiş semboller ve renklerin başka bir logoyu çağrıştırmayacak özellikte tasarlanması gerekir. Çünkü logo ne kadar hoşa giden bir tasarım da olsa eğer istenmeyen bir şeyi çağrıştırıyorsa iyi bir logo değildir.
Uzun ömürlü olmalı. Dünyaya egemen logolardan Cola’nın logosu 1886 yılında, içeceğin yaratıcısı John Pemberton’un muhasebecisi Frank Robinson tarafından tasarlandı, çünkü Robinson’un el yazısı güzeldi. Kendi el yazısıyla Coca Cola’nın bugüne kadar değişmeden gelen logosunu tasarladı. Logo “Nefis ve Taze” hissini vermek için tasarlanmış, Logo estetik ve sade yapısıyla yıllara meydan okumaya devam etmektedir.
Disney logosu ise; çocukça bir şımarıklığı yansıtan kıvrak harflerden tasarlanan uzun yıllardır firmasını taşıyan bir logodur.
Logo ebadıyla değil, oranlarıyla sabitlenmelidir. Logo kullanılacağı her alanda farklı ebatlarda kullanılacağından her ebatta iyi görünecek oranlara sahip olmalıdır. Örneğin bir kalemin üzerinde de aynı etkiyi korumalı, bir bina giydirmesi üzerinde de… Logonun oranlarıyla oynanması – genişletilip daraltılması veya çarpıtılması tüm etkisini değiştirecek ve büyük olasılıkla çirkin görünmesine sebep olacaktır. Zaten bu tür problemlerle karşılaşılacağı düşünülerek logo tasarım aşamasında ne çok geniş ne de çok uzun olarak tasarlanmamalıdır.
Logo dalgalanan bayrak, araba kapısı, yönlendirme levhaları, kartvizit, t-shirt’e kadar birçok değişik yüzey ve boyutta “okunabilir” olmalıdır. Bu başarılı bir logonun en önemli özelliğidir.
Başarılı bir logo çağı yakalayabilmelidir. Bu açıdan bakıldığında logo tasarımı üzerinde küçük revizyonlar yapılarak çağı yakalaması sağlanabilir. Örneğin Starbucks logosunda ilk tasarlandığını 1971 yılından beri Siren figürü aynı şekilde devam etmiştir. Ancak resimsel olan Siren figürü 2011 yılına geldiğimizde tamamen sembolle dönüşmüştür.
Başarılı bir logo teknik olarak çizilirken Illustrator gibi Vektör tabanlı bir tasarım programında tasarlanmalıdır. Soldaki logo Photoshop gibi piksel tabanlı bir programda çizildiği için piksellenmeden dolayı görüntü kirlenmesi var. Sağda yer alan tasarımda vektör tabanlı Illustrator programında çizildiği için keskin hatlara sahip belirgin renk geçişleri bulunmaktadır. ve her türlü mecrada ve her türlü boyutta kullanılabilir. Bu açıdan mutlaka Illustrator gibi bir programda çizilmesi gerekir.
Logo yaparken çok çeşitli yazı karakter ve stil kullanılabilir. Ancak hem harf yapısı hem de yazı dengesi açısından bozuk olan logolar herkes tarafından fark edilmese de çok kötü etkiler yaratabilir. Tıpkı bir sokağın binalarının hem sağlamlığının hem de güzel ve birbiriyle uyumlu görünmesinin çok önemli olduğu gibi. Okunabilir olmalıdır burda yer alan logolarda özgünlük yaratmak kaygısıyla gereksiz çizgilerle süslenmemeli ve resimsel olmamalıdır. İzlediğimiz logo tasarımlarında ne üretilen ürün ne de fikirle hiçbir bağlantısı olmayan ve sırf süsleme amaçlı tasarlanmışlardır. Logo tanımına ve kriterlerine uymamakla birlikte ince çizgiler ve renklerle ilgili seçimlerde de baskı problemleri de yaşanabilir.
Logo font değildir, unutulmamalı. Hazır yazı karakterleri birebir kullanılarak logo yapılmamalı, az da olsa değiştirilmelidir. Burada gördüğümüz logo benzeri yazılar neredeyse tüm bilgisayarların sistemlerinde yer alan yazı karakterleri kullanılarak yazılmıştır. Logo = özgün yazıdır, özgün olmamakla birlikte logo tanımına uymamaktadırlar.
Başarılı logoda renk kullanımı da çok önemlidir. En iyi bilinen logolar genellikle bir veya iki renk olarak tasarlanmışlardır. Çok az üçten fazla renk kullanılan iyi logo vardır. Fazla renk logoyu algılamayı zorlaştıracağından akılda kalıcılığı engelleyecektir. Az renk kullanılması uygulama maliyetlerini de düşüreceğinden sürekli avantaj sağlar.
İyi bir logo hedef kitlesine uygun olmalıdır. Örneğin Toysrus logosu gibi hedef kitlesi çocuklar olan bir markanın logo tasarımında, çocukça bir yazı karakteri ve renk seçimi yapılmalıdır. Ayrıca yumuşak hatlarıyla hedef kitle olan çocuklarla bağ kurabilmelidir. yine dünyaca ünlü bir marka olan ve çocuklara yönelik oyun hamuru satan bir marka olan Playdoh firması da benzer özellikleri taşıdığını görebilirsiniz.
Kadın-erkek sembolü, piktogramlar gibi evrensel semboller, karışıklığa sebep olmamak için kullanılmamalıdır! (Çünkü bu semboller evrenseldir dolayısıyla özgün değillerdir)
Gereksiz üçlemeler, simetri ve anlamsız, karışık şekillerle süslenmemeli, sade olmalıdır. İzlediğimiz amblem tasarımlarında birden fazla sembol kullanımıyla amblemin özelliklerini yansıtmamaktadır.
Amblem çağının ilerisinde de geçerliliğini koruyabilmelidir. 1907 yılında Peter Behrens tarafından çizilen AEG logosu sade görselliğiyle günümüzde de estetik ve akılda kalıcılığını yitirmemiştir. Amblem Kesinlikle resimsel olmamalı ve aynı anda çok şeyi anlatmamalıdır. Unicef amblemi de AEG gibi 1900lü yılların başında tasarlanmasına rağmen o yılların modasını yansıtan resimsel bir amblemdir.
Başarılı bir logoda son olarak olması gereken leke dengesinden söz etmek istiyorum. Siyah-Beyaz ( yani açık orta koyu leke) dengesi iyi olmalıdır.
Özge Mardi Bayar
Atölye İzmir Kurucusu