Grafik tasarımın tarihi, insanlık tarihi kadar eskilere dayanır. MÖ 14,000’lerde yapılmış mağara resimlerine ve İÖ 4.yy’da yazının bulunmasına kadar eskilere gider. Daha sonraki dönemlerde ise el yazması dini içerikli kitaplar ilk yayınlar olmuştur. Johann Gutenberg’in Avrupa’da 1450’lerde hareketli matbaayı bulması ile kitap yaygınlaşmaya başlar. Ve o dönemlerde entelektüel düşünce, din etrafında toplandığı için ilk basılıp dağıtılmaya başlanan kitaplar dinsel kitaplar olmuştur.
Basılı yayınlar için harf ve metin dizimi erken dönem grafik tasarım pratikleri olarak kabul edilirler. Grafik tasarım henüz bu adla adlandırılmadan önce; el broşürleri, fotoğraflarla değil gravür baskılar ile yapılmaktaydı. Ürünlerin veya etkinliklerin tanıtımını ve duyurusunu yapan afişler de kendi içerisinde ayrı bir alan olarak değerlendiriliyordu.
Bu alanlarda ilk çalışanlar da grafiker, grafik sanatçısı veya tasarımcı değil ressamlardı. O dönemde ressamlar resimleri yapıyor üzerine fırça ile tipografiyi yani metinleri yazıyorlardı. Bu yüzden resimsel özellikleri önde, tipografik özellikleri geri planda kalıyordu. Fakat baskı tekniklerinin ilerlemesi, fotoğrafın geliştirilmesi ve tipografinin önem kazanması ile özellikle afiş tasarımı ve dolayısıyla grafik sanatlar resimden ayrı, tasarımın birer dalı olarak ortaya çıkmıştır. 1980 li yıllar arasında William Morris tasarladığı kitaplarla zamanına göre çok başarılı grafik tasarım işler üretmiştir. William Morris’in tasarımları, grafik tasarım için bir pazar olduğunu göstermiştir. Bu dönemler tasarımın sanattan ayrılmaya başladığı dönemlerdir.
Konuyla ilgili ileri okuma olarak link üzerinden Özge Mardi Bayar tarafından hazırlanan Grafik Tasarım Tarihi eğitim setini izleyebilirsiniz.
Merve Cıva
Atölye İzmir Grafik Tasarım Eğitmeni
